Σωστό βούρτσισμα δοντιών
by Τώρα θα μιλήσουμε για το σωστό βούρτσισμα δοντιών. Σε αυτό το άρθρο παρουσιάζουμε μια συνέντευξη με την οδοντίατρο κυρία Τάνια Χατζηπαναγιωτίδου. Η οδοντίατρος απαντά στο ερώτημα: «μπορείτε να μας δώσετε κάποιες οδηγίες σχετικά με το πώς πρέπει να βουρτσίζουμε τα δόντια μας;»
Η κυρία Χατζηπαναγιωτίδου ξεκίνησε λέγοντας ότι καταρχήν να πούμε ότι δεν έχουμε γεννηθεί γνωρίζοντας πως πρέπει να βουρτσίζουμε, κάποιος πρέπει να μας το διδάξει. Είναι πάρα πολύ φυσικό λοιπόν να μην ξέρουμε τι πρέπει να κάνουμε με την βούρτσα. Αυτό που χρειάζεται να κάνω με τη βούρτσα είναι να αφαιρέσω την οδοντική πλάκα που μαζεύεται καθημερινά πάνω στα δόντια μου.
Οδοντική πλάκα
Η οδοντική πλάκα είναι η «κρεμούλα» που μαζεύεται πάνω στα δόντια μας όταν δεν τα βουρτσίζουμε. Δημιουργείται μάλιστα καθημερινά από το φαγητό, αλλά ακόμη και αν δεν φάμε τίποτα εξαιτίας των φυσιολογικών μικροβίων που υπάρχουν στο στόμα μας. Υπάρχουν φυσιολογικά μικρόβια μέσα στο στόμα μας, τα οποία καθημερινά προσκολλώνται πάνω στα δόντια, παίρνοντας τη μορφή της πλάκας, της «κρεμούλας» αυτής, όπως εξηγήσαμε προηγουμένως. Η πλάκα πηγαίνει πάνω σε όλες τις επιφάνειες των δοντιών μας, καλύπτει ουσιαστικά τα δόντια μας καθημερινά σε κάθε επιφάνεια τους. Η πλάκα είναι βέβαια ελαφρά κολλημένη επάνω στα δόντια μας, αλλά αρκετά δυνατά ώστε να μην φεύγει με στοματοπλύματα. Με πολύ απλά λόγια η πλάκα δεν ξεκολλάει από το δόντι μου αν χρησιμοποιήσω στοματικό διάλυμα ή νερό, αν κάνω δηλαδή ένα μπούκωμα και φτύσω.
Πως θα ξεκολλήσει η οδοντική πλάκα
Για να ξεκολλήσει η οδοντική πλάκα πρέπει να μπει κάτι μηχανικό κι αυτό είναι η τρίχα της βούρτσας. Άρα για να ξεκολλήσει η πλάκα από κάθε επιφάνεια των δοντιών μου πρέπει η τρίχα της βούρτσας να φτάσει και να ακουμπήσει κάθε επιφάνεια του δοντιού μου. Έτσι είναι σίγουρο ότι σε κάποια σημεία θα παραμείνει κολλημένη η πλάκα, αν για παράδειγμα βουρτσίζω την μπροστινή επιφάνεια του δοντιού μου και η βούρτσα μου φτάνει μόνο ως ένα σημείο κι όχι σε όλη την επιφάνεια του δοντιού. Η πλάκα παραμένοντας κολλημένη πάνω στα δόντια για παραπάνω από 2-3 ημέρες αρχίζει και προσλαμβάνει άλατα από το σάλιο σκληραίνει και γίνεται πέτρα. Αν συμβεί αυτό τότε χρειάζεται το εργαλείο μας (υπέρηχος) εδώ στο ιατρείο για να την αφαιρέσουμε. Άρα καταλαβαίνουμε ότι εμείς πρέπει να προλάβουμε την πέτρα στη μορφή της πλάκας για να την αφαιρέσουμε όταν είναι ακόμη μαλακή.
Χρόνος βουρτσίσματος δοντιών
Έχει αποδειχθεί ότι χρειάζεται τουλάχιστον 4 λεπτά καθημερινά για να πω ότι βούρτσισα αποτελεσματικά τα δόντια μου, να πω ότι έφτασα με την τρίχα της βούρτσας σε κάθε επιφάνεια των δοντιών μου σε όλα τα δόντια. Ίσως για κάποιον «αρχάριο», εντός εισαγωγικών, επάνω στο κομμάτι του βουρτσίσματος, του καινούργιου τρόπου βουρτσίσματος, να χρειάζεται και λίγο παραπάνω. Δηλαδή στην αρχή η όλη διαδικασία γίνεται συνειδητά, λέω τώρα βρίσκομαι στην μπροστινή επιφάνεια, βουρτσίζω την μπροστινή μου επιφάνεια, βουρτσίζω την πίσω επιφάνεια, μπαίνω ανάμεσα στα δόντια, πάω πιο πίσω. Αυτό που στην αρχή γίνεται συνειδητά σιγά σιγά με τον καιρό θα γίνει και ασυνείδητα. Ξέρω πώς θα βουρτσίσω και δεν θα το σκέφτομαι την ώρα που το κάνω. Σίγουρα όμως χρειάζεται 4 λεπτά για να βουρτσίσω τα δόντια μου όπως πρέπει. Πολλοί βάζουν και χρονόμετρο στην αρχή, για να είναι σίγουροι.
Τρικ για το καλό βούρτσισμα δοντιών
Ένα τρικ που πολλές φορές λέω στους ασθενείς μου είναι να μην βάζουν πάρα πολλή οδοντόκρεμα. Λέω λοιπόν το εξής: «Βάλτε ελάχιστη οδοντόκρεμα πάνω, γιατί η οδοντόκρεμα κάνει αφρούς και πρέπει να ξεπλύνετε άμεσα. Βάλτε πολύ λίγη οδοντόκρεμα. Δεν χρειάζεται περισσότερη οδοντόκρεμα κι αυτό γιατί το 95% της θεραπείας του βουρτσίσματος το κάνει η βούρτσα κι όχι η κρέμα! Ένα 5% κάνει μόνο η κρέμα με το φθόριο που περιέχει, οπότε ουσιαστικά και με νερό να βουρτσίζατε τα δόντια σας το ίδιο αποτέλεσμα πάνω κάτω θα είχατε». Βάζω λοιπόν πολύ λίγη οδοντόκρεμα και βουρτσίζω μέχρι πίσω, παντού, σε κάθε επιφάνεια του δοντιού μου, οπωσδήποτε για 4 λεπτά.
Ποια οδοντόβουρτσα να επιλέξω
Συνήθως υπάρχουν κάποιες οδοντόβουρτσες οι οποίες έχουν λεπτές τρίχες και μπαίνουν ωραία ανάμεσα στα δόντια. Μία τέτοια είναι αυτή (δείχνει την οδοντόβουρτσα) κι αυτό που κάνω είναι το εξής. Διδάσκω στον ασθενή το πώς πρέπει να βουρτσίσει. Βουρτσίζω κανονικά τις μπροστινές επιφάνειες, ακουμπώ και τα ούλα μέχρι πίσω, ήπια, χωρίς να βάζω δύναμη, ακουμπώ όλη την επιφάνεια των δοντιών μου και μετά στατικά πιέζω ελάχιστα την βούρτσα μέχρι να μπουν οι τρίχες ανάμεσα στα δόντια.
Πως να βουρτσίσετε τα δόντια σας
Είναι ειδική βούρτσα κι έχει πολύ λεπτές τριχίτσες για να μπαίνει ωραία ανάμεσα στα δόντια και να τα καθαρίζει ωραία. Οπότε τοπικά, χωρίς πια να κουνιέμαι, μόνο πιέζοντας την βούρτσα, όπως μπαίνει η οδοντογλυφίδα ανάμεσα στα δόντια, έτσι, πιέζω ελάχιστα για να μπουν οι τρίχες ανάμεσα στα δόντια μου. Βουρτσίζω και τα μεσοδόντια των δοντιών, μέχρι την πίσω περιοχή, παντού κι εδώ και στην κάτω γνάθο, τις μασητικές επιφάνειες. Στην κάτω γνάθο βάζω μία κλίση προς τα πάνω λιγάκι, ενώ στην πάνω γνάθο βάζω μια μικρή κλίση προς τα κάτω. Στην κάτω γνάθο βάζω μια μικρή κλίση προς τα πάνω και πιέζω τοπικά να μπουν οι τρίχες ανάμεσα. Μ’ αυτόν τον τρόπο καθαρίζω αποτελεσματικά και τις μπροστινές μου επιφάνειες όπως και τις πίσω καθώς και τις περιοχές του δοντιού ανάμεσα στις δυο αυτές επιφάνειες, αφαιρώντας καθημερινά την πλάκα από κάθε επιφάνεια των δοντιών.
Συμβουλή για το βούρτσισμα των δοντιών σας
Ένα άλλο πράγμα που λέω και πολλές φορές βοηθάει τους ασθενείς μου είναι το εξής: «Το δόντι θα το σκέφτεστε σαν ένα σκονισμένο μαύρο αντρικό παπούτσι, με τα κορδόνια του, με τις τρυπούλες του κλπ. Αν πάω να το ξεσκονίσω με μία μεγάλη βούρτσα, από που θα φύγει η σκόνη; Μόνο εκεί που ακούμπησε η τρίχα της βούρτσας μου! Αν δε πάω στο πλάι να βουρτσίσω, αν δεν πατήσω λίγο να μπει μέσα στις τρυπούλες του παπουτσιού, δεν θα ξεσκονιστεί το παπούτσι.» Ακριβώς το ίδιο πράγμα είναι το δόντι, δηλαδή πρέπει να καταφέρω την τρίχα της βούρτσας να φτάσει παντού σε κάθε επιφάνεια του δοντιού μου, για να «ξεσκονιστεί» εντός εισαγωγικών από την πλάκα, την κρεμούλα αυτή που είναι υπεύθυνη για όλα τα κακά του στόματος, δηλαδή για τις ουλίτιδες, τις περιοδοντίτιδες και τις τερηδόνες. Όλα τα κακά του στόματος προέρχονται από την πλάκα, από αυτή την κρεμούλα που πρέπει να αφαιρώ καθημερινά.
Υπάρχει περίπτωση τραυματισμού των ούλων;
Λοιπόν γι’ αυτό λέω ότι όταν βουρτσίζω την μπροστινή επιφάνεια των δοντιών μου δεν βάζω δύναμη, βάζω ήπια δύναμη και μάλιστα υπάρχουν συγκεκριμένες βούρτσες που προστατεύουν τα ούλα. Δηλαδή υπάρχουν κάποιοι που βουρτσίζουν με πάρα πολύ μεγάλη δύναμη τα δόντια και τα ούλα τους. Σ’ αυτή την περίπτωση τα τραυματίζουν και μπορούν να «σηκωθούν» τα ούλα από τον τραυματισμό. Υπάρχουν ειδικές βούρτσες για αυτούς που το κάνουν αυτό, υπάρχει δηλαδή ένα πλαστικάκι που ουσιαστικά έχει ένα δυναμόμετρο. Το κρατώ εδώ κι αν βάλω μεγαλύτερη δύναμη αυτό το πάνω μέρος λυγίζει και δεν με αφήνει να βάλω δύναμη. Μ’ αυτόν τον τρόπο συνηθίζω στην καινούργια δύναμη που πρέπει να βάζω. Τώρα αν εδώ βουρτσίσω ήπια και πιέζω στατικά, χωρίς να κουνιέμαι πια, στατικά μόνο, βάζοντας τις τρίχες ανάμεσα στα δόντια, τότε δεν τραυματίζω τα ούλα μου μ’ αυτόν τον τρόπο. Αυτό είναι απαραίτητο να γίνετα,ι να μπαίνουν οι τρίχες λιγάκι ανάμεσα, στατικά, όμως όχι να κουνιέμαι για να καθαρίζω ανάμεσα στα δόντια. Η ίδια δουλειά μπορεί να γίνει και με το νήμα, με το οδοντικό νήμα, απλά πολύ συχνά κακά τα ψέματα βαριέται κάποιος να το χρησιμοποιήσει, δηλαδή πολλοί ξεκινούν με ζήλο να βουρτσίζουν και να χρησιμοποιούν νήμα και κάποια στιγμή μπορεί να το παρατήσουν, ενώ η χρήση μιας βούρτσας αυτού του τύπου και μ’ αυτόν τον τρόπο νομίζω ότι μπορεί να λύσει τέτοια προβλήματα.
Πώς θα την ζητήσουμε την κατάλληλη οδοντόβουρτσα;
Θα συνεννοηθείτε με τον οδοντίατρό σας που γνωρίζει και θα σας κατευθύνει ανάλογα.
Μετά από όλα αυτά που μας είπατε κ. Χατζηπαναγιωτίδου, όλοι οι μη γνώστες, που δεν βουρτσίζουμε καλά τα δόντια μας τόσο καιρό, πρέπει να νιώσουμε τύψεις;
Καλό βούρτσισμα και συχνές επισκέψεις σε οδοντίατρο
Τύψεις όχι. Ότι ήταν να γίνει, έγινε. Ίσως υπάρχουν κάποιες παλιές αμαρτίες στο στόμα, σφραγίσματα ή οτιδήποτε, αλλά αυτά έχουν συμβεί. Από εδώ και πέρα όμως μπορώ να αποκαταστήσω την υγεία μέσα στο στόμα μου, δηλαδή να κάνω ό,τι σφραγίσματα χρειάζεται να κάνω, ενδεχομένως και κάποιες άλλες θεραπείες κι από εκεί και πέρα με τον τρόπο βουρτσίσματος που σας έδειξα και με έναν έλεγχο μια φορά το εξάμηνο στον οδοντίατρο, αποφεύγω τις περεταίρω παρεμβάσεις στα δόντια μου, γιατί δεν θα χρειάζεται να κάνω κάτι άλλο. Έναν ίσως ενδεχομένως καθαρισμό μια φορά το εξάμηνο γιατί δεν είμαστε θεοί, μιας και μπορεί κάποιος σε κάποιο σημείο να έχει πέτρα κι αυτό και μόνο. Με ένα καλό βούρτσισμα και την τακτική επίσκεψη σε οδοντίατρο αποφεύγω τις κακοτοπιές, δηλαδή σφραγίσματα, ουλίτιδες, περιοδοντίτιδες κλπ.
Οδοντίατρος στη Γλυφάδα
Η κ. Χατζηπαναγιωτίδου είναι χειρουργός οδοντίατρος με εξειδίκευση στην αισθητική οδοντιατρική. Διαθέτει οδοντατρείο στη Γλυφάδα, στο κέντρο της Γλυφάδας..